âMiddellandse Zeegebied is een hotspot voor klimaatverandering en dus voor extreem weerâ

Posted on August 6, 2023 by admin

N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Italiaanse klimaatexpert De zware overstroming in Slovenië is al de derde in het Middellandse Zeegebied in minder dan een jaar tijd. Het extreme weer zal blijven terugkeren, zegt klimaatexpert Bernardo Gozzini, waaraan de mens zich zal moeten aanpassen.

6 augustus 2023 om 16:58

Leestijd 2 minuten

Blik vanuit een Sloveense legerhelikopter vrijdag op het ondergelopen plaatsje Skofja Loka. Foto Sloveense leger via Reuters

Extreme regenval heeft in Slovenië tot een reeks overstromingen geleid die zeker vier mensen, onder wie twee Nederlanders, het leven heeft gekost. De Sloveense regering spreekt van de ergste natuurramp in dertig jaar.

Slovenië ligt in het Middellandse Zeegebied, dat in minder dan een jaar al door drie grote overstromingen is getroffen. In mei was de beurt aan de Noord-Italiaanse landstreek Emilia-Romagna en in september vorig jaar werd de Midden-Italiaanse regio Marken getroffen. Volgens Bernardo Gozzini, klimaatexpert en onderzoeker bij de Italiaanse nationale onderzoeksraad (CNR), is het Middellandse Zeegebied extra kwetsbaar voor extreem weer.

Waar ligt dat aan? Hebben de overstromingen in Slovenië en in Romagna met elkaar te maken?

„De oorsprong ervan is anders. In Slovenië viel in één dag tijd dezelfde hoeveelheid neerslag uit de lucht als normaliter in een maand. En in Italië viel in mei in enkele dagen evenveel regen als anders in een half jaar. In Slovenië gingen de regenbuien ook gepaard met onweer en kwam het noodweer na een periode van grote hitte. Er waren dus verschillen, maar beide gebeurtenissen zijn wél voorbeelden van extreem weer. En daarvoor is het Middellandse Zeegebied extra kwetsbaar.

We moeten echt leren het water van de hevige regens op te vangen, zodat we grote droogten kunnen overbruggen.

„Het gebied is een hotspot voor klimaatverandering, daar zijn de klimaatwetenschappers het over eens. En dat komt omdat het zo dicht bij Afrika ligt. Dit gebied krijgt te maken met meer droogte en met minder regenval. En terwijl de temperatuur wereldwijd stijgt, gebeurt dat in deze regio nog sneller. Tegelijkertijd nemen extreme weersfenomenen toe, zoals hevige regenbuien, waarbij het water in korte tijd met bakken uit de lucht valt. De regenval wordt, met andere woorden, onregelmatig.”

Het Middellandse Zeegebied is ook een toeristische hotspot. Kunnen toeristen zich voortaan maar beter voorbereiden op extreem en onvoorspelbaar weer?

„De klimaatverandering leidt tot een grotere variabiliteit van het weer. We zullen niet alleen rekening moeten houden met hevige regenbuien, maar ook met hitte- en koudegolven. Dat vertaalt zich in droge jaren, gevolgd door jaren met veel meer regen. In die situatie bevinden we ons nu al. Sinds het jaar 2000 breekt om de vijf jaar een periode van grote droogte aan. En de overstromingen in Slovenië doen zich in het Middellandse Zeegebied nu al voor de derde keer voor in minder dan een jaar tijd.”

Maar is de kans groter op extreem weer tijdens de lente en de zomer? Kunnen toeristen met andere woorden riskante periodes vermijden?

,,Moeilijke vraag. Dat hangt af van de zones en is moeilijk te voorspellen. Ik herinner me dat de Arno-rivier in mijn stad Florence ooit eind januari was volgelopen. Extreme weersfenomenen kunnen bijna het hele jaar door opduiken.”

Deze kwetsbare regio is ook vruchtbaar landbouwgebied, noodzakelijk voor de voedselvoorziening van miljoenen mensen. Hoe gaan we het beste met deze verandering om?

„We moeten echt dringend leren om het water van hevige regenval en overstromingen op te vangen, zodat we het opsparen om periodes van grote droogte te overbruggen. Nu vloeit het naar de rivieren, die overlopen in de zee, en dan zijn we het kwijt. Houd er ook rekening mee dat er door de stijgende temperaturen sowieso al meer water verdampt.

„Kunstmatige bassins en meren om het water van hevige regenbuien op te vangen, zijn een middel waarmee we ons ten dele kunnen aanpassen. Een andere ingreep is het effect van de klimaatverandering afremmen, door onze levensstijl aan te passen. Bijvoorbeeld door fossiele brandstoffen verder af te bouwen en nog sterker in te zetten op hernieuwbare energie.”

Lees ook: Op de camping in het Sloveense noodweer: ‘Het hele toiletgebouw was verdwenen onder het water’

EasyJet: ‘Unfair behandeld door Schiphol’, tekent beroep aan tegen hoge tarieven

admin
November 27, 2024
0

Luchtvaartmaatschappij easyJet, na Air France-KLM en partners wat aantallen passagiers betreft de tweede gebruiker van Schiphol, voelt zich oneerlijk behandeld op de Amsterdamse luchthaven. „De tarieven zijn zo hoog geworden, Schiphol prijst zich uit de markt”, zegt William Vet, die verantwoordelijk is voor easyJet in Nederland, in een toelichting op de jaarcijfers die de luchtvaartmaatschappij woensdag presenteerde.

Schiphol verhoogt vanaf 1 april opnieuw de zogenoemde havengelden, die luchtvaartmaatschappijen moeten betalen voor de faciliteiten op het vliegveld. Maar de verbeteringen die de luchthaven financiert met de hogere havengelden, zijn volgens de Nederlandse easyJet-directeur vooral positief voor luchtvaartmaatschappijen die overwegend transferpassagiers vervoeren. En van hen heeft easyJet er relatief weinig.

Anders dan bijvoorbeeld KLM, voor wie overstappers een heel belangrijke inkomstenbron zijn, vervoert easyJet vooral lokaal vertrekkende reizigers. „Er is een heel grote onbalans ontstaan tussen in Nederland vertrekkende passagiers en overstappende passagiers”, zegt Vet. „Voor ons is Amsterdam de duurste luchthaven geworden in ons netwerk.”

De havengelden gaan vanaf 1 april met gemiddeld 41 procent omhoog. Een jaar later volgt een nieuwe verhoging met 5 procent. De afgelopen drie jaar zijn de tarieven ook al fors toegenomen. „Schiphol gebruikt de havengelden onder meer voor investeringen in de infrastructuur, maar die komen vooral ten goede aan transferpassagiers”, zegt Vet. „Aan de H-pier en vertrekhal 4 die wij gebruiken is al lang niets gedaan.”

Vet klaagt dat hij niet eens al zijn negen in Amsterdam gestationeerde toestellen kwijt kan aan de gates. EasyJet gaat beroep aantekenen tegen de tariefverhogingen bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

Pakketreizen

De Britse budgetmaatschappij heeft een succesvol jaar achter de rug. In het gebroken boekjaar dat eindigde op 30 september haalde easyJet een winst van 452 miljoen pond (542 miljoen euro), bijna 40 procent meer dan vorig jaar. De omzet steeg 14 procent naar 9,3 miljard pond.

Er is een heel grote onbalans ontstaan tussen in Nederland vertrekkende passagiers en overstappende passagiers

William Vet
Nederlandse easyJet-directeur

Het bedrijf vervoerde meer passagiers, rekende hogere ticketprijzen en verkocht meer pakketvakanties. EasyJet Holidays, dat pakketreizen verkoopt in het Verenigd Koninkrijk en sinds een jaar ook in Frankrijk, Duitsland en Zwitserland, droeg circa 190 miljoen pond bij aan het brutoresultaat van 610 miljoen pond. „Uiteindelijk willen we ook in Nederland pakketreizen gaan verkopen,” zegt Vet, „maar wanneer weten we nog niet.”

EasyJet had een stuk betere zomer dan zijn concurrenten Ryanair en Wizz Air. De Ierse budgetmaatschappij Ryanair klaagt dat passagiers minder geld zouden willen uitgeven. Vet merkt dat niet. Volgens hem zijn de vluchten van easyJet dit kwartaal al voor 80 procent volgeboekt. Het Hongaarse Wizz Air heeft technische problemen met de motoren van zijn toestellen.

Boetes Spanje

In Spanje kregen easyJet en andere grote budgetmaatschappijen deze week hoge boetes van het Spaanse ministerie dat waakt over consumentenrechten. EasyJet moet 29 miljoen euro betalen, Ryanair maar liefst 107 miljoen.

Volgens de Spaanse overheid misleiden de budgetmaatschappijen hun reizigers door ze te laten betalen voor zaken die je tot de basale dienstverlening zou mogen rekenen van een vliegbedrijf. Zo vragen veel maatschappijen extra geld voor het meenemen van (grotere) handbagage. En moeten klanten van Ryanair betalen als zij hun instapkaarten willen laten printen. Ryanair en easyJet gaan in beroep tegen de Spaanse boetes.

Drollenscans bieden inzicht in het dieet van de vroege dino’s

admin
November 27, 2024
0

Gefossiliseerde keutels en braakballen bieden inzicht in de vroege evolutie van dinosauriërs. Dat schrijft een team van Zweedse, Noorse, Poolse en Hongaarse paleontologen deze week in Nature. Door de inhoud van honderden bromalieten – de versteende verteringsproducten – te bestuderen in een deeltjesversneller kregen ze inzicht in het dinodieet tijdens het late Trias, pakweg 230 tot 200 miljoen jaar geleden. Daaruit bleek dat die resten toenamen in grootte en diversiteit, wat wijst op de opkomst van grotere dino’s met nieuwe eetpatronen.

Bij dino-onderzoek staat vaak hun uitsterven centraal, 66 miljoen jaar geleden na een meteorietinslag. Maar over de eerste 30 miljoen jaar van hun bestaan is relatief weinig bekend, terwijl die periode wél heel interessant is. Vanaf pakweg 200 miljoen jaar geleden domineerden ze de ecosystemen.

Vaak wordt geopperd dat die snelle opkomst te maken heeft met de anatomie van dino’s, die beter zou zijn aangepast aan de leefomgeving dan die van andere dieren. Een alternatieve verklaring gaat ervan uit dat andere diergroepen aan het einde van het Trias uitstierven door toevallige processen (zoals vulkaanuitbarstingen) en dat de dino’s daarvan profiteerden.

Om meer duidelijkheid te krijgen besloten de huidige onderzoekers het voedselweb van de vroege dino’s te reconstrueren aan de hand van de uit Polen afkomstige bromalieten. De versteende keutels (coprolieten) en braakballen (regurgitalieten) bevatten botjes, halfverteerde vissen, planten, schelpdieren en allerlei keverschildjes. Ook waren er uitwerpselen met verbrijzelde botten van met karkas en al verslonden prooien.

Mijn shitty job noemde ik het altijd

Melanie During
paleontoloog

In een begeleidend commentaar in Nature wordt het onderzoek geroemd vanwege de originele onderzoeksmethode. Ook de onlangs gepromoveerde Nederlandse paleontoloog Melanie During, die vijf jaar geleden als onderzoeksassistent betrokken was bij het project, is enthousiast. „Mijn shitty job noemde ik het altijd, maar het scannen en segmenteren van die coprolieten was natuurlijk fantastisch. Ik heb prachtige keverdekschildjes en mottenantennes in de drollen gevonden.”

De realpolitik van Von der Leyen betaalt zich uit: de nieuwe Europese Commissie krijgt net genoeg steun

admin
November 27, 2024
0

Een goede politicus, zo wist de Amerikaanse president Lyndon B. Johnson, is een politicus die kan tellen. Deze wijsheid van Johnson, die met kunst- en vliegwerk minimale meerderheden vergaarde om zijn macht maximaal te laten gelden, is ook van toepassing op de Europese politiek. Al even methodisch moest Ursula von der Leyen de voorbije weken te werk gaan om haar nieuwe Europese Commissie door het Europees Parlement te loodsen. Iedere stem telde.

Woensdag volgde het resultaat van die inspanningen. Een krappe meerderheid sprak in Straatsburg zijn steun uit voor de nieuwe Commissie, de tweede onder leiding van Von der Leyen: minder dan 54 procent van de uitgebrachte stemmen was vóór. Nog nooit was dat percentage zo laag. Het is een teken dat de uiterst-rechtse flank is gegroeid, dat het midden onder druk staat en dat het vormen van Europese coalities er niet makkelijker op wordt.

De grote vraag sinds de Europese verkiezingen, gehouden in juni, was of de Europese Commissie in navolging van het parlement van kleur zou verschieten. De christendemocraat Von der Leyen leek na de verkiezingen eerst liever naar de progressieve kant af te buigen. Ze kreeg voor haar eigen herverkiezing in de zomer de steun van de drie fracties uit het politieke midden – de christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen – aangevuld met de groenen.

Grote ruzies

Al snel werd duidelijk dat de christendemocratische Europese Volkspartij ook lonkte naar de rechterflank. Fractievoorzitter Manfred Weber en Von der Leyen zochten steeds meer toenadering tot de ECR. In die fractie zit onder meer de radicaal-rechtse Fratelli d’Italia, van de Italiaanse premier Giorgia Meloni. Ook de Poolse PiS-partij is aangesloten bij de ECR, net als de Nederlandse SGP.

Het leidde tot grote ruzies rond de hoorzittingen voor de nieuwe Commissie. De linkse en liberale fracties verweten Weber te heulen met ultranationalisten. Ze rekenden het Von der Leyen aan dat ze de Hongaar Olivár Várhelyi, van de uiterst-rechtse regeringspartij Fidesz, in haar beoogde team had opgenomen. Nog bezwaarlijker vonden deze fracties de keuze voor Raffaele Fitto, een minister uit de partij van Meloni die de titel van vicevoorzitter zou krijgen.

Von der Leyen moest zelf ingrijpen om de gemoederen tot bedaren te brengen. Vorige week sloten de drie middenpartijen al een akkoord waarin ze lieten weten dat ze de Commissie toch zouden steunen. Ze riepen daarin op de komende jaren samen te willen werken met alle partijen die „pro-rechtsstaat, pro-Oekraïne en pro-Europa” zijn. Dat zijn exact de woorden waarin Weber eerder dit jaar zijn mogelijke samenwerkingspartners uitbreidde tot de conservatieven van de ECR.

Belangrijke geste

Zo kan de totstandkoming van ‘VDL 2.0’ worden gezien als een overwinning voor Weber, die met de christendemocraten zowel door het midden als over rechts meerderheden wil kunnen smeden. Ook Von der Leyen kan tevreden zijn: ze heeft grote delen van de oude middencoalitie overeind kunnen houden en tegelijkertijd met een (vooral in naam) prestigieuze titel voor Fitto het belangrijke Italië te vriend gehouden. Haar realpolitik betaalt zich uit.

Zelfs de Groenen wist Von der Leyen in de slotdagen nog deels aan zich te binden. Begin deze week gaf ze een prominente oud-europarlementariër uit die partij een post als klimaatadviseur. In het persbericht noemde ze de Groenen als deel van haar gewenste „pro-Europese meerderheid”. Die woorden werden ontvangen als een belangrijke geste.

Op hun beurt zien ze bij de Groenen ook dat Von der Leyens nieuwe termijn anders zal worden dan de afgelopen periode, een tijdperk waarin de partij zelfs vanuit de oppositiebanken een sleutelrol in het parlement speelde. „Toen wist je: er gaat veel aankomen dat in onze richting wijst”, zegt GroenLinks-parlementariër Bas Eickhout, tevens fractievoorzitter van de Europese Groenen: „Dat zit er niet meer in, dus dan zoek je de samenwerking op.”

De coalitie die de Commissie nu steunt is breed, maar broos. Niet alle sociaaldemocraten kunnen met het compromis van hun fractieleiding leven: de Fransen stemden tegen, de grote Duitse fractie onthield zich van stemming. Van de Groenen steunt ongeveer de helft de Commissie, en er zijn ook liberalen en christendemocraten die tegen stemden. Bij de conservatieve ECR werden alle toenaderingspogingen uiteindelijk maar lauw ontvangen: behalve van de radicaal-rechtse Italianen was de steun vanuit deze hoek zeer beperkt.

Het zou wel eens een voorbode worden van VDL 2.0. Wisselende coalities, waarbij een paar stemmen het verschil kunnen maken. Een verschuiving naar rechts. En Von der Leyen in de cockpit.

Luister naar

Related Posts